కాదేదీ కథకనర్హం కథలు
కాకి కాకి కడవల కాకి
కడవను తెచ్చి గంగలో ముంచి
గంగ నాకు నీళ్ళు ఇచ్చె
నీళ్ళను తెచ్చి ఆవుకు ఇస్తే
ఆవు నాకు పాలు ఇచ్చె
పాలను తెచ్చి అవ్వకు ఇస్తే
అవ్వ నాకు జున్ను ఇచ్చె
జున్నును తెచ్చి పంతులుకిస్తే
పంతులు నాకు చదువు చెప్తే
చదువును తెచ్చి మామకు ఇస్తే
మామ నాకు పిల్లనిచ్చె
పిల్ల పేరు మల్లెమొగ్గ
నా పేరు జమిందార్
చిన్నప్పుడు అమ్మ నాకు చెప్పిన పాట అబద్ధమయిపోయింది. నా పేరు జమిందార్ కాదు! నేను జమిందార్ని కాలేదు. పిల్ల పేరు మల్లె మొగ్గే కానీ మామ నాకు పిల్లని ఇవ్వలేదు?! చదువును తెచ్చి నేను మామకు ఇవ్వలేదు, ఎందుకంటే పంతులు నాకు చదువు చెప్పలేదు. ఔను, జున్నును తెచ్చి నేను పంతులుకు ఇవ్వలేదు, ఎందుకంటే అవ్వ నాకు జున్ను ఇవ్వలేదు?! అవ్వకు నేను పాలు ఇవ్వలేదు, ఎందుకంటే ఆవు నాకు పాలును ఇవ్వలేదు. ఆవుకు నేను నీళ్ళు ఇవ్వలేదు, ఎందుకంటే గంగా లేదు, నీళ్ళూ లేవు. గంగల ముంచిన కడవా లేదు. కాకీ లేదు. కాకి కాకి కడవల కాకీ లేదు?!
ఒక్క కాకీ కనబడదేమి? కాకులు ఏమయిపోయాయి? ఎటు పోయాయి?
కాకీ కాకీ గువ్వల కాకీ
కాకీ నాకూ ఈకా ఇచ్చే
ఈకా తెచ్చి దిబ్బకు ఇస్తే
దిబ్బా నాకు ఎరువును ఇచ్చే
ఎరువూ తెచ్చి చేలో వేస్తే
చేనూ నాకూ గడ్డీ ఇచ్చే
గడ్డీ తెచ్చి ఆవుకు ఇస్తే
ఆవూ నాకూ పాలూ ఇచ్చే
పాలూ తెచ్చి పంతులుకిస్తే
పంతులు నాకూ పాఠం చెప్పే
చిన్నప్పుడు నాన్న నాకు చెప్పిన పాట అబద్ధమయిపోయింది. పాఠం లేదు! పంతులు లేడు! పాలూ లేవు! గడ్డిని మేసిన ఆవూలేదు! ఎరువూ లేదు, దిబ్బా లేదు! ఈకా లేదు! అసలు కాకే లేదు?!
ఒక్క కాకీ కనబడదేమి? కాకులు ఏమయిపోయాయి? ఎటు పోయాయి?
కాకి ఒకటి నీళ్ళకు
కావ్ కావ్ అరిచెను
అడవి అంతా తిరుగుతూ
అలసి సొలసి పోయెను
కడవనొకటి చూసెను
కడవ మీద వాలెను
కడవలోన అడుగున
కొంచెం నీళ్ళు ఉండెను
నోటితో రాళ్ళు తెచ్చి
కడవలో వేసెను
నీరు పైకి వచ్చెను
కడుపునిండా తాగెను
సంతోషముగా పోయెను
తోటి పిల్లలతో కూడి నేను తోట రాముణ్ణి కాలేదు?! కూని రాగం తీయలేదు?! ఖూనీ అయి కళ్ళు తేలేసిన కాకిని చూశాను. కళ్ళారా చూశాను.
కాకి నా కళ్ళముందే కాళ్ళు బిగించి రెక్కలు టపటపలాడించి తల నేలకు ఆనించి కొట్టుకొని చచ్చింది. చచ్చే ముందు కథ చెప్పింది. అది నేను చిన్నప్పటి నుంచి విన్న కథ కాదు. కన్న కథ కానే కాదు.
కాకమ్మ కథలు ఎన్నో విన్నాను. కానీ కాకులే కథలు చెప్పే కాలమొకటి వచ్చింది.
కాకి కాకి కడవల కాకి – కడవను ఎందుకు ఇవ్వలేదో చెప్పింది!
కాకీ కాకీ గువ్వల కాకీ – ఈకను ఎందుకు ఇవ్వలేదో చెప్పింది!
‘కాకి ఒకటి నీళ్ళకు… కావ్ కావ్ అరిచెను’ అంటూ కాకి కథ చెప్పడం మొదలుపెట్టింది.
‘అడవి అంతా తిరుగుతూ… అలసి సొలసి పోయెను’ అన్నారు కథని ఎరిగిన నా పిల్ల సావాసగాళ్ళు!
ఔనన్నట్లు తలాడించి చూసింది కాకి.
పాపం నీళ్ళు లేవా? అడిగారు పిల్లలు. ‘అడవే లేదు’ అంది కళ్ళ నీళ్ళు పెట్టుకుంటూ కాకి.
‘అడవిని అవతల దేశాలకి ఇచ్చేశారుగా’ గుసగుసగా అంది మా ఊరి పేదరాసి పెద్దమ్మ. ‘గట్టిగా మాట్లాడితే నోట్లో నాలుక పడిపోతుందా?’ అన్నాను. ‘నాలుక కాదు, శిరసు తెగి పడిపోతుంది’ కళ్ళింతలు చేసి గుట్టుగా చెప్పింది మా ఊరి పేదరాసి పెద్దమ్మ.
అడవిలో ఎండు కట్టెపుల్ల విరిసిన వాళ్ళని ఖైదు చేసి అడవిని అప్పనంగా అప్పగింతలిచ్చేయడమేంటో మా పిల్లలకే కాదు, నాకూ బోధపళ్ళేదు. అందునా అడవి గురించి మాట్లాడిన వాళ్ళందరూ ఖైదయ్యిపోవడం నాకు యాదికొచ్చింది.
‘గొంతెండిపోయినా గుక్కెడు నీళ్ళు దొరకలేదు’ చెప్తోన్న కాకి గొంతు నిజంగానే తడారిపోతూ మాట పెగల్లేదు.
ఊళ్ళున్నాయి, నోళ్ళున్నాయి, చెరువులు మింగేశారు. బావులున్నాయి, కానీ బావుల్లో నీళ్ళు లేవు, కాకి కళ్ళల్లో తప్ప.
‘కడవనొకటి చూసెను… కడవ మీద వాలెను’ పిల్లలు ఒక్క గొంతై కాకికి పాటందించారు. ఆర్పబోయిన కళ్ళు తెరిచి చూసింది కాకి.
‘కడవలోన అడుగున… కొంచెం నీళ్ళు ఉండెను’ పిల్లలు రాగయుక్తంగా పాడుతున్నారు. కాకి కన్నార్పకుండా చూసి కొన్ని క్షణాలు మైమరచి అలాగే లయకు తగ్గట్టు తలాడించింది.
‘నోటితో రాళ్ళు తెచ్చి… కడవలో వేసెను’ పిల్లలు పోటీపడి పాడుతున్నారు. కాకి తలూపడం మానేసింది.
‘నీరు పైకి వచ్చెను… ‘ పాటలో మాట పూర్తి కాకముందే కాకికి కన్నీరు ఉబికి వచ్చింది. పిల్లలు మూగవాళ్ళయిపోయారు.
కాకి గొంతులో దోసెడు నీళ్ళు తెచ్చి పోసింది మా ఊరి పేదరాసి పెద్దమ్మ. కావ్మంది కాకి. కాకి ఏదో చెప్పాలని ప్రయత్నిస్తున్నట్లు అర్థమైంది. మేమంతా చెవులు రిక్కించాము.
‘పిల్లలకి పిడికెడు అన్నం పెట్టాలంటే నేను కావాలి… పెద్దలకు పిడచడు పిండం పెట్టాలంటే నేను కావాలి…’ కాకి గొంతు పూడుకుపోతోంది.
పిల్లలతో పాటు పెద్దవాళ్ళూ వచ్చి కాకిచుట్టూ గుమిగూడారు తోటి కాకుల్లా! లోకులు పలుగాకుల్లా!
‘మేం బతకాలంటే నీళ్ళు కావాలి. ఆ నీళ్ళు గల చెరువులు కావాలి. చెట్టూ చేమా కావాలి. అన్నీ ఉండే అడవి కావాలి’. కాకిని కామ్రేడ్ని చూసినట్లు చూసి వెనక్కి తగ్గారు పెద్దలు.
‘కానీ.. ఘనత వహించిన పెద్ద మారాజులు నీళ్ళిమ్మంటే రాళ్ళిచ్చారు. అందుకనే దొరికిన కడవల్ని మీకివ్వకుండా దాహానికి మేం రాళ్ళేసి నింపాం…’
ఆ మాటకు సాక్ష్యంగా పక్కనే రాళ్ళతో కడవ నిండిపోయి ఉంది.
‘మా గోల కాకి గోల అయ్యింది, పట్టించుకోవాల్సిన వాళ్ళు పట్టించుకోలేదు…’ కాకి కూడబలుక్కున్నట్లు చెప్తోంది. ఎందుకో కాకి కాకిలా కనిపించలేదు, అనిపించలేదు.
‘మా దాహం తీరలేదు, రేపు మీకూ దాహమేస్తే మా పూచీ లేదు… ‘ హెచ్చరికగా అంది కాకి.
‘విన్నవించుకోవాల్సిన వాళ్ళకి విన్నవించుకోలేదా?’ అన్నాను.
‘కాకులకి ఏది మేలో మాకు తెలుసు. బావులకన్నా, చెరువులకన్నా, అడవులకన్నా కాకులకి కావాల్సినవి రాళ్ళే’
ఆ మాట ఎవరిదో మాకు అర్థమయిపోయింది. ‘నాలుగు రాళ్ళు వెనకేసుకోవడానికే ఈ రాళ్ళు’ కొందరు గొణుక్కున్నారు.
‘కాకుల మీద మాకెంతో ప్రేమ, గౌరవం. అందుకే కాకుల కోసం, కడవలు నింపడం కోసం, రాళ్ళని గులక రాళ్ళుగా మార్చే పథకాన్ని ఎంతో ఆలోచించి ప్రవేశపెడుతున్నాం. ఇది కాకులకు నీళ్ళందించే కార్యక్రమం…’
ఆ మాట ఎవరిదో కూడా అక్కడున్న అందరికీ అర్థమయిపోయింది.
‘భాయీ ఔర్ బెహనోం… కాకులకి దాహం వేసినప్పుడల్లా గులకరాళ్ళని అందుబాటులో ఉంచుతున్నాం’ దూరంగా మాటలతో పాటు ‘కడుపు నిండ తాగెను… సంతోషముగ పోయెను’ పాడిన పాటే పాడగా లీలగా వినిపిస్తోంది.
కాకి నీళ్ళు తాగకుండానే గొంతు తడవకుండానే పోయింది.
కాకిలో ఏ కదలికా లేదు.
పిల్లలతో సహా అందరం మొద్దుబారినట్లు మొదలు నరికిన చెట్లలా ఉండిపోయాం.
నాకు నల్లని కాకి ఎందుకో తెల్లగా అనిపించింది.
కుండ నిండిన గులకరాళ్ళు తెల్లని అన్నంలా అగుపించింది. (రైతులందరికీ…)