కరోనా పాజిటివ్‌ -అయోధ్యా రెడ్డి

దాదాపు ఏడు శతాబ్దాల క్రితం ` 1353లో ఇటలీని వణికించిన భయానక మహమ్మారి ప్లేగు (బ్లాక్‌ డెత్‌) లక్షలాది మంది ప్రాణాలు బలిగొంది. దీని నేపథ్యంలో ఇటాలియన్‌ కవి, రచయిత, పరిశోధకుడు జియోవన్ని బొకాసియో ‘‘డికామెరాన్‌’’ పేరుతో ఒకే ఇతివృత్తం చుట్టూ అల్లిన వంద రూపక కథలు రాశారు.

వాస్తవ జీవితానుభవాల ఆధారంగా రాయబడిన ఈ కథలు శతాబ్దాలు గడిచినా చిరస్థాయిగా నిలిచాయి. ఈ పుస్తకం ప్రపంచ క్లాసిక్స్‌లో ఒకటిగా శాశ్వతత్వం పొందింది. అంతేకాదు, బొకాసియోను ఇటలీ గద్య సాహిత్య పితామహుణ్ని చేసింది. ప్లేగు తీవ్రస్థాయిలో ఉన్న ఫ్లోరెన్స్‌ నుంచి ప్రాణాలు అరచేత పెట్టుకుని పారిపోతూ రెండు వారాలు ఒక భవనంలో ఆశ్రయం పొందిన పదిమంది యువతీ యువకులు వివరించిన అనుభవ కథనాలకు కొంత సృజన జోడిరచి రాసినవే ‘‘డికామెరాన్‌’’ కథలు.
దాదాపు ఇదే సంప్రదాయాన్ని రిపీట్‌ చేస్తూ గత ఏడాది ప్రపంచాన్ని చుట్టుముట్టిన కరోనా నేపథ్యంలో ప్రఖ్యాత ‘‘న్యూయార్క్‌ టైమ్స్‌’’ పత్రిక డికామెరాన్‌ ప్రాజెక్టు పేరిట ప్రపంచ ప్రసిద్ధ రచయితలతో కోవిడ్‌ కథలను రాయించింది. మొత్తం 29 కథలతో కూడిన ఈ పుస్తకం ప్రస్తుతం సంచలనం సృష్టిస్తోంది.
న్యూయార్క్‌ టైమ్స్‌ నేతృత్వంలో వెలువడిన ‘‘డికామెరాన్‌: 29 న్యూ స్టోరీస్‌ ఫ్రమ్‌ ది పాండమిక్‌’’ సంపుటిలో మొజాంబిక్‌ రచయిత మియాకౌటో రాసిన వ్యంగ్య కథ ‘‘యాన్‌ అబ్లయిజింగ్‌ రాబర్‌’’కు ఇది నా అనువాదం.
రచయిత గురించి:
ఆఫ్రికాలో పోర్చుగీస్‌ భాషా రచయితల్లో అగ్రగణ్యుడైన మియా కౌటో (పూర్తి పేరు ఆంటోనియో ఎమిలియో లిటే కౌటో) మొజాంబిక్‌ దేశస్థుడు. సాహిత్యంలోని దాదాపు అన్ని ప్రక్రియల్లో రచనలు చేసిన ఆయన బెయిరా నగరంలో 1955 జూన్‌ 7న జన్మించారు.
1974లో కార్నేషన్‌ ఉద్యమం పోర్చుగీస్‌ వలస పాలనను కూలదోసిన తర్వాత మొజాంబిక్‌ స్వతంత్ర గణతంత్ర దేశంగా అవతరించింది. స్వరాజ్య పోరాటంలో ప్రధాన రాజకీయ శక్తి అయిన గా ‘‘ఫ్రెలిమో’’ ఆదేశాల మేరకు మియాకౌటో తన మెడిసిన్‌ చదువును మధ్యలో ఆపేసి రెండేళ్ళు ‘‘ట్రిబ్యునా’’ సంపాదకునిగానూ, కొత్తగా స్థాపించిన మొజాంబిక్‌ సమాచార శాఖ డైరెక్టర్‌గానూ పనిచేశారు. ఆ తర్వాత జీవశాస్త్రంలో ఉన్నత చదువులు పూర్తిచేసిన కౌటో దేశ రాజధాని మపుటోలో సైంటిస్టుగా ఉన్నారు.
మియా కౌటో ఆధునిక ఆఫ్రికా సాహిత్యంలో తారాజువ్వలా ఎగసిన రచయిత. 14వ యేట నుంచి కవిత్వం రాశారు. ఆయన రచనలు ముప్ఫయికి పైగా దేశాల్లో వివిధ భాషల్లోకి అనువదించబడ్డాయి. వలస పాలనతో వచ్చిన సామాజిక, ఆర్థిక మార్పుల మధ్య ఆఫ్రికా దేశాలు ఇకపైన స్థిరత్వం, గుర్తింపు, సమానత్వాల కోసం మనుగడ సాగించాలని అభిలాషించారు. ఆఫ్రికా శక్తిసామర్ధ్యాలపైన ఎంతో నమ్మకం కలిగి ఉన్న ఆయన అక్కడి సంస్కృతిలోని భౌతిక, ఆధ్యాత్మిక ధోరణుల నడుమ అంతర్‌ సంబంధాల ఆవశ్యకతను తన రచనల్లో చిత్రించారు. ప్రత్యేకించి మొజాంబిక్‌ సంప్రదాయ సమాజంపై వలస సంస్కృతి ప్రభావం, పరిణామాలపై సృజన చేశారు. తన రచనలో ప్రాంతీయ భాష, యాసకు పెద్ద పీట వేసిన కౌటో, ప్రాంతీయ వాడుక పదాలు, పలుకుబడులు, కథన నిర్మాణాలను పోర్చుగీసులోకి చొప్పించి కొత్త ఉనికి కల్పించారు. నూతన కథన శైలితో కొత్త ప్రయోగాలు చేశారు.
ఆధునిక లాటిన్‌ అమెరికా సాహిత్యంలో ఒరవడి సృష్టించిన ‘‘మ్యాజిక్‌ రియలిజం’’తో ప్రభావితుడైన ఆయన పోర్చుగీసు భాషలో నూతన అధ్యాయానికి తెరలేపారు.
ప్రతి యేటా ఇటలీ అందజేసే ప్రతిష్టాత్మక లాటిన్‌ యూనియన్‌ సాహిత్య పురస్కారం పొందిన తొలి ఆఫ్రికా రచయితగా మియా కౌటో చరిత్ర సృష్టించారు. 1998లో బ్రెజిలియన్‌ అకాడమీ ఆఫ్‌ లెటర్స్‌ గౌరవాన్ని పొందిన మొదటి ఆఫ్రికా రచయిత కూడా ఆయనే.
పదుల సంఖ్యలో దేశీయ, అంతర్జాతీయ అవార్డులు అందుకున్నారు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంచలనం సృష్టించిన ‘‘స్లీప్‌ వాకింగ్‌ ల్యాండ్‌’’ నవలకు ఆయన పోర్చుగీసు భాషలో అతి ముఖ్యమైన కామోస్‌ అవార్డును, న్యూస్టెడ్‌ అంతర్జాతీయ బహుమతిని పొందారు.
కౌటో తన రచనలన్నీ పోర్చుగీసులోనే చేశారు. వాటిలో మూడొంతులకు పైగా వివిధ భాషల్లోకి వెళ్ళాయి. ఇప్పటివరకు మూడు కవితా సంపుటాలు, పది వరకూ కథా సంపుటాలు, పదిహేను నవలలు, ఆరు వ్యాస సంపుటాలు వచ్చాయి.
కరోనా పాజిటివ్‌ (అనువాద కథ) మూలరచన: మియా కౌటో
ఒక్కసారిగా భయపడిపోయాను. ఈమధ్యనెందుకో ఊరికూరికే దిగులుగానూ, భయంగానూ ఉంటున్నది. అయినా నాకెందుకు భయమని అనుకుంటూనే ఉంటాను. కానీ, దిగులైనా… భయమైనా… మన చేతిలో ఉంటాయా? రెండూ మనసుకు సంబంధించినవే.
నా ఇంట్లోనే నేనో ఖైదీలా ఒంటరిగా గడుపుతున్న వేళ…
హఠాత్తుగా ఎవరో తలుపు కొట్టారు. ఊరికీ… మనుషులకూ సాధ్యమైనంత దూరంగా బతుకుతున్నవాణ్ణి. నన్ను వెతుక్కుంటూ ఇంత దూరం ఎవరొచ్చారు? వచ్చింది ఎవరైనా అంత గట్టిగా తలుపులు బాదడం అవసరమా?
అయినవాళ్ళెవరూ లేని ఒంటరిని. ఏ కరువు కాటకాలో, ముంచెత్తే వరదలో, చీటికీ మాటికీ నా వృద్ధ దేహాన్ని ఆశ్రయించే రోగాలో తప్ప మరెవ్వరూ నన్ను కలిసేందుకు రారు.
బయట నిప్పులు కురుస్తున్న ఎండాకాలం. నా బతుకులోని ఒకానొక నిస్తేజ మధ్యాహ్న సమయాన చెమటలు కక్కుతూ వచ్చిపడిన ఆగంతకుడెవరన్న ఆసక్తి పెరిగింది. కొంచెమైనా సంస్కారం లేకుండా బూటు కాళ్ళతో తలుపులు విరిగిపోయేలా తంతున్నాడు.
నేను లేచి పరిగెత్తాను. పరిగెత్తానని చెప్పడం, అసలట్లా భావించుకోవడమే ఒక అందమైన భ్రమ. నా ఒంట్లో అంత సత్తువెక్కడిది? సరిగా లేచి నిలబడి అడుగు వేసేందుకే అయిదు నిమిషాలు పడుతుంది.
‘‘దబ దబ… దబ దబ దబ…’’ మళ్ళీ గట్టిగా.
అతడెవరో గానీ తలుపులు విరగ్గొట్టేలా ఉన్నాడు. కొంచెం హడావిడిగానే లేచి తలుపు తెరిచేందుకు వెళ్ళాను. కీళ్ళనొప్పుల పాతకాపుని. కాళ్ళకున్న వదులు రబ్బరు చెప్పులు టక్కు టక్కుమని చప్పుడు చేస్తుంటే అడుగులు బలహీనంగా పడ్డాయి. ఆ వయసులో శక్తికి మించి, అంతకన్నా ఎక్కువ హడావిడి పడలేను.
దేహం ఒంగిపోయి, కాళ్ళు కొలతబద్దల్లా నేలను కొలుస్తూ సాగినప్పుడూ… భూమిలో లోతులు తరిచి చూసినప్పుడూ… మనిషి తన వృద్ధాప్యాన్ని మోస్తున్నట్లు గ్రహిస్తాడు. ఆపై ఒక అంగీకారానికీ, సర్దుబాటుకూ రావడం తప్పదు.
గడియ తీసి చిన్నగా తలుపు తెరిచాను. నా ఎదురుగా విచిత్రమైన ఆకారం కనిపించింది. పాదాల నుంచి తలవరకూ అంగుళం కనిపించకుండా, ఎవరో గ్రహాంతర వాసిలా నిలువెల్లా దుస్తులు ధరించి ఉన్న ముసుగు మనిషి ఒకరు నిలబడి ఉన్నాడు.
నేను హఠాత్తుగా తలుపు తెరిచి ముందుకు రావడంతో అతను కంగారుపడి రెండడుగులు వెనక్కి గెంతాడు.
‘‘దూరం… దూరంగా నిలబడండి’’ గద్దించినట్టు గట్టిగా అరిచాడు.
‘‘అంత దూకుడు దేనికి పెద్దాయనా…? ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో సామాజిక దూరం పాటించాలని తెలియదా? కనీసం ఆరడుగుల దూరంలో నిలబడి ఉండండి…’’
అతడు బహుశా దొంగ అయి ఉండొచ్చు. కానీ నా ఇంటికొచ్చి నాకే హితబోధలు చేస్తాడెందుకు? అతడు దొంగే అయితే అంత కంగారూ, భయమెందుకు? ఎవరి కంటబడకుండా దొంగతనం చేద్దామని అనుకున్నాడా? అలాగైతే తలుపెందుకు కొట్టాడు?
ఏమైనా అతడు నన్ను చూసి నిజంగానే భయపడ్డాడు. అతని భయం ఒకరకంగా ఆశ్చర్యానికి గురిచేసింది. మరోపక్క దొంగ అయివుండీ అట్లా భయపడటం ఒకింత కంగారు పుట్టించింది. ఎందుకంటే భయపడే దొంగలు అతి ప్రమాదకరమైన వ్యక్తులని నా నమ్మకం.
ముసుగు వ్యక్తి హఠాత్తుగా జేబులోంచి చిన్న సైజు పిస్టల్‌ ఒకటి బయటికి తీశాడు. దాన్ని సూటిగా నా నుదిటిమీద గురిపెట్టాడు. చిత్రంగా దాన్ని చూసి నేనేం పెద్దగా భయపడలేదు. అదేదో పిల్లలు ఆడుకునే ప్లాస్టిక్‌ బొమ్మలా ఉంది. పైగా చాలా చిన్న ఆకారంలో… పిడికిట్లో ఇమిడిపోయేలా ఉంది. ఏదో మీట నొక్కితే ఆకుపచ్చని కాంతిని విడుదల చేస్తోంది.
అతడు పిస్టల్‌ని నా నుదుటిమీద ఆనించాడు. నేను ఏం జరుగుతుందోనని ఆతురతతో కళ్ళు గట్టిగా మూసుకున్నాను.
వాస్తవానికి ముసుగు మనిషి దొంగవలే కాకుండా మామూలుగా కనిపిస్తున్నాడు. అతని నడవడి, మాటతీరు కూడా అందర్లాగే సాధారణంగా ఉన్నాయి. శాంతంగా, స్నేహపూర్వకంగా మాట్లాడుతున్నాడు.
కానీ అంతమాత్రాన నేనతన్ని గుడ్డిగా నమ్మి మోసపోదల్చుకోలేదు. అతని పట్ల విధేయత చూపాల్సిన అవసరం కూడా నాకు లేదు.
నా నుదుటికి గురిపెట్టి ఆనించిన వస్తువు వల్ల నాకేం నొప్పి కలగలేదు. నా మొహంమీద ప్రసరించే ఆకుపచ్చ కాంతి కూడా నాకెలాంటి హాని చేయలేదు. కొంచెం స్పర్శ, చిన్నగా నిమిరినట్టు అయింది.
నాకు ఆశ్చర్యమేసింది. పిస్తోలుతో నాకు నొప్పిలేని ఇంత ప్రశాంతమైన మరణమా? ఏ హింసా లేకుండా ఒక్క క్షణంలో ఇట్లా చావడం నిజంగా దేవుడిచ్చిన వరం. ఒంటరి ప్రాణినైన నా ఇన్నిరోజుల ప్రార్థనల్ని భగవంతుడు ఆలకించాడన్న మాట. ఎలాంటి యాతన లేని ప్రశాంతమైన ముగింపు ఎందరికి వస్తుంది? దాన్ని దేవుడు నాకిస్తున్నాడు.
అతని వద్ద గల ఆయుధంతో నన్ను చంపినా సరే, అతన్ని మాత్రం నేను నమ్మదల్చలేదు. నన్ను అమాయకుడ్ని చేసి మోసం చేయాలనుకుంటే కుదరదు. నేనంత అమాయకుణ్ణి కాదు. అతని ఆటల్ని సాగనివ్వను. అతని పట్ల కనీస విధేయత కూడా చూపాల్సిన అవసరం లేదని భావించాను.
నాకు తెలుసు, ఎన్నో చోట్ల పనిచేశాను. నాకిలాంటివి అనుభవమే. మనసులో దుర్మార్గపు యోచన గల్గిన వాళ్ళంతా పైకి ఇట్లాగే ప్రశాంతంగా, స్నేహపూర్వకంగానే మసులుతారు. ఈ కోవలో ఎందరో దొంగల గురించీ, దుర్మార్గుల గురించీ, హంతకులు గురించీ తెలుసు. చివరికి పోలీసుల గురించి కూడా తెలుసు. నేను చూసిన సైనికుల అకృత్యాల గురించి మరింత బాగా తెలుసు.
అదంతా చాలాకాలం నాటి సంగతి. నేనిప్పుడు ఏ ఉద్యోగమూ చేయడం లేదు. ఎక్కడా డ్యూటీలో లేను. ఎవరితోనూ కలిసి తిరగటం లేదు. ఎవరి ప్రభావానికీ, ప్రలోభాలకూ అందనంత దూరంగా బతుకుతున్నాను.
పిస్తోలు లోపల పెట్టేసుకోమని చెప్పి మా ఇంట్లో ఉన్న ఒకే ఒక పాత కుర్చీలో కూర్చోమని ఆగంతకుడ్ని ఆహ్వానించాను. అతన్ని అప్పుడే మరింత పరీక్షగా చూశాను. ముఖం నుంచి కాళ్ళ వరకు అంతా ముసుగులోనే ఉన్నాడు. పాదాలు రెండూ కొంచెం కూడా కన్పించకుండా పెద్ద బూట్లు తొడిగాడు. వాటికి ఒక రకమైన ప్లాస్టిక్‌ సంచులు గట్టిగా చుట్టబడినట్టు గమనించాను. ముఖం ఏ మాత్రం కనిపించకుండా మాస్కు, ఆ పైన ముసుగు.
అప్పటికి ఆ దొంగ ఆంతర్యం నాకు పూర్తిగా అర్థమైంది. అతడు చాలా తెలివిగా నా ఇల్లు లూటీ చేద్దామని వచ్చాడు. తన గురించిన ఎలాంటి ఆధారాలు వదలకుండా ఉండాలని ముందస్తు జాగ్రత్తలతో వచ్చాడు.
నేనతని ముఖంమీద ముసుగు తొలగించమని అడిగాను. అతనికి ఎటువంటి హానిచేసే ఉద్దేశం నాకు లేదని, కాటికి కాళ్ళు సాచిన ముసలివాడినని, నన్ను నమ్మాలనీ సూచించాను. అతనికి అన్నివిధాలా భరోసా కలిగించే ప్రయత్నం చేశాను. దీనికి ముసుగు మనిషి క్రూరంగానో, వెటకారంగానో నవ్వడానికి బదులు కాసింత విచారంగా నా వంక చూశాడు. నిర్లిప్తంగా చిన్న మందహాసం చేశాడు. తర్వాత నీళ్ళు నమిలినట్టు అస్పష్టంగా గొణిగాడు.
‘‘ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో ఎవర్నీ గుడ్డిగా నమ్మడానికి లేదండీ. పైకి అంతా మామూలుగానే కనబడతారు. కానీ లోపల ఎవరేం దాచుకున్నారో… ఏం మోసుకెళ్తున్నారో చెప్పలేం.’’
అతని మాటల్లోని నిగూఢ సందేశాన్ని అర్థం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నించాను. అతడే విషయంలో అనుమానిస్తున్నాడు? నేను రహస్యంగా ఆయుధాలు దాచుకొని తిరుగుతున్నానని భావిస్తున్నాడా? లేక నా ఈ కృశించిన వృద్ధ దేహం మాటున నిధినిక్షేపాలు గుప్తపరిచి ఉన్నాయని భ్రమపడుతున్నాడా…?
నాలో ఏం చూసి అతడంతగా సందేహిస్తున్నాడు? అతని చేతిలో పిస్తోలు ఉంది. దాంతో బెదిరించి తనకు కావల్సింది దోచుకొని పోవొచ్చు కదా…!
ఆగంతకుడు ఇల్లంతా ఒకసారి కలియజూశాడు. ఇంట్లో దోచుకునే విలువైన వస్తువు ఒక్కటి కూడా లేదన్న విషయం అతనికి క్షణాల మీద అర్థమైనట్టుంది.
ఇల్లు చూడటం ఆపి నావైపు తిరుగుతూ తనను గురించి వివరంగా పరిచయం చేసుకున్నాడు.
తను వైద్య ఆరోగ్య శాఖ నుంచి వచ్చిన ప్రతినిధినని చెప్పాడు. కోవిడ్‌ మహమ్మారి వ్యాపిస్తున్న నేపథ్యంలో ఇంటింటికీ తిరిగి ఆరోగ్య పరీక్షలు చేస్తున్నట్లు వివరించాడు.
నాకు నవ్వొచ్చింది. ఈ దొంగెవరో కానీ, సరిగా అబద్ధం కూడా చెప్పటం చేతకానివాడిలా ఉన్నాడు. పాపం…! అనుభవం లేని దొంగనుకుంటా. సమయానుకూలంగా అబద్ధం చెప్పటమనేది చోరవిద్యలో ప్రాథమిక కళ. అది ఇతనికి అబ్బినట్టు లేదు.
కాలుతున్న అడవిలా ప్రపంచాన్ని చుట్టుకొస్తున్న కరోనా గురించి అటు ప్రభుత్వమూ, ఇటు వైద్యశాఖ అధికారులూ ఆందోళన చెందుతున్నారనీ… అందుకే పై అధికారులు ఉత్తర్వుల మేరకే తాము ఇలా ఇల్లిల్లూ తిరుగుతూ వైద్య పరీక్షలు చేస్తున్నామనీ అతడెంతో వివరంగా చెప్పే యత్నం చేశాడు. కానీ నేనతని మాటలు నమ్మలేదు. నా సుదీర్ఘ జీవితంలో ఇప్పటివరకు ఎన్ని ఉపద్రవాలు చూడలేదు? కరోనా కంటే తీవ్రమైనవీ, చాలా మామూలుగా కనిపిస్తూనే ప్రాణాంతకమైన రోగాలెన్నో వచ్చాయి, వెళ్ళాయి. మనిషి ప్రాణాలతో ఆడుకునేందుకు కరోనా మహమ్మారులూ… ఉపద్రవాలే ఎందుకు? సామాన్యులను మాత్రమే గురిచూసి ఎంచుకొని, ప్రాణాలు తీసే సాధారణ జబ్బులు మొదలు తీవ్రమైన రుగ్మతల వరకు ఎన్నెన్ని రోగాలు లేవు? వాటి గురించి ఎప్పుడూ ఎవరూ పట్టించుకోరెందుకు?
కరోనా పాజిటివ్‌ అంటే ఇప్పుడు ప్రపంచం ఉలిక్కిపడుతోంది. కానీ సామాన్యుల్ని మరణశయ్య మీదకు ఎక్కించి, పీడిరచి పీడిరచి చంపే రోగాల సంగతేమిటి? అలాంటి రోగాలను కొందరికి మాత్రమే పరిమితం చేసి, ప్రపంచం ఎందుకు చూడనట్టు ఉండిపోతుంది?
నాకు తీవ్రంగా మశూచి సోకి దాదాపు చావుకి దగ్గరగా వెళ్ళొచ్చాను. అప్పుడెవరూ ఇలా బాగోగులు కనుక్కునేందుకు రాలేదేం? నా ఆరోగ్యం గురించి ఆరా తియ్యలేదేం?
మా నాయన క్షయ రోగంతో చనిపోయాడు. ఎవరూ దగ్గరకు కూడా రాలేదు. నా భార్య రొమ్ము క్యాన్సర్‌తో చనిపోయింది. అప్పుడు ఎవరైనా వచ్చి మమ్మల్ని చూశారా? ఏదైనా సాయం చేశారా? వైద్యం చేయించారా?
నా ఒక్కగానొక్క కొడుకుని డెంగీ బలితీసుకుంది. వాడి శవాన్ని ఒంటరిగా మోసుకెళ్ళి ఈ చేతులతో సమాధి చేసి వచ్చాను. నాతో కలిసి నడిచేందుకైనా, ఏడిచేందుకైనా ఎవరూ లేకుండా పోయారు.
మా పక్కింటాయన ఎయిడ్స్‌తో కుళ్ళి కుళ్ళి చచ్చిపోయాడు. అతనికా జబ్బు ఎందుకొచ్చిందో… ఎట్లా వచ్చిందో ఎవరికీ తెలియదు. అతన్ని ఎవరూ పట్టించుకోలేదు. కనీసం అతని పరిస్థితి తెలుసుకోవాలని కూడా అనుకోలేదు.
నా భార్య బతికి ఉన్నప్పుడు తరచుగా ఒక మాట అంటూ ఉండేది.
‘‘ఏమండీ… మనమిట్లా ఊరుకి దూరంగా విసిరేసినట్లు బతకడం తప్పండీ. మనిషికి, మరో మనిషి తోడు అవసరం. ఒంటరిగా, అయినవాళ్ళనేవారు లేకుండా, అందులోనూ ఆస్పత్రులకు చాలా దూరంలో ఉంటే అత్యవసరంలో మనకే సాయమూ అందదు’’.
ఆమె అమాయకత్వానికి నవ్వేసేవాణ్ణి. ఉత్త వెర్రిబాగుల్ది. లోకం తెలియని అజ్ఞాని. మన సమాజంలో గట్టిగా వేళ్ళూనుకున్న ఒక కఠిన వాస్తవం గురించి ఆమెకు అవగాహన లేదు. మనుషులకూ, ఆస్పత్రులకూ దగ్గరగా ఉన్నంత మాత్రాన ఏ ప్రయోజనమూ ఉండదు. మనిషికి, మనిషికి మధ్య దగ్గరతనం ఉండాలి. అది కలిసి ఒకచోట ఉన్నంత మాత్రాన రాదు. అలాగే ఆస్పత్రులు నిర్మించింది జనం అందరి కోసం కాదు. బడుగుల కోసం అసలే కాదు. అవి కొందరి కోసమే. సామాన్యులకు ఆస్పత్రికి వెళ్ళే దారి మాత్రమే తెలుస్తుంది. కానీ, వారు లోపలికి వెళ్ళే మార్గమెప్పుడూ మూసే ఉంటుంది. దాన్ని దాటివెళ్ళే సామర్ధ్యం వాళ్ళకు ఉండదు. అందుకే అవి ఎండమావుల మాదిరి పేదోళ్ళకు ఎంత చేరువో అంత దూరం.
అట్లాగని ఆస్పత్రుల మీదా, వాటిని నిర్మించిన వ్యవస్థ మీదా నేను నింద వేయను. నేనైనా, నా వర్గానికి చెందిన వారెవరైనా మా బతుకులు వేరు, ఆలోచనలు వేరు. మనస్తత్వాలు వేరు. మేము ఆస్పత్రులూ, అందని వైద్యం మీద ఆశకంటే అనారోగ్యాలతో సర్దుకుపోతుంటాం.
ముసుగు దొంగ తన ధోరణిలో చెప్పుకుపోతూనే ఉన్నాడు. అతడు ఆగకుండా మాట్లాడుతున్నాడు. మహమ్మారి వైరస్‌ నిరోధానికి తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తల గురించి వివరిస్తున్నాడు. అతని కావాలని ఏవేవో చెపుతూ తను దొంగను కాదన్న విషయాన్ని మాటల్ని మళ్ళించడం ద్వారా నమ్మించే యత్నం చేస్తున్నట్టు అర్థమైంది. అప్పటికి నేను కూడా కొంత కుదుటపడ్డాను. ముసుగు మనిషి దొంగ కాదని నాకూ నమ్మకం కలిగింది. అతడు నా నుదుటికి ఆనించి పెట్టిన పిస్తోలు నా ఒంట్లో జ్వరాన్ని కొలిచే పనిముట్టని అర్థమైంది. అలాగే చిన్న అగ్గిపెట్టె లాంటి పరికరంతో అతను నా పల్సును, దేహంలోని ప్రాణవాయువుని కొలిచి చూశాడు. తర్వాత నావైపు పరిశీలనగా చూస్తూ ‘‘మీకేమీ లేదండీ… మీరు బాగానే ఉన్నారు’’ అని చెప్పాడు చిన్నపాటి వెకిలి నవ్వుతో.
దీనికి నేను పెద్దగా స్పందించలేదు. జబ్బులేదని చెపితే ఆనందిస్తానని అతడు భావించినట్టున్నాడు. నా సంగతి వేరు కదా. కనీసం సంతృప్తి సూచకంగా తల కూడా ఊపలేకపోయాను.
‘‘మీకు ఒళ్ళు నొప్పులు, దగ్గు, జలుబు, శ్వాస సమస్య లాంటివి ఏమైనా ఉన్నాయా?’’ అతడు ఆరా తీశాడు. నేను తేలిగ్గా చూస్తూ పెద్దగా నవ్వాను. నా దేహంలోని బలహీనపడిన ప్రతి ఎముక, దాని పర్యవసానంగా కీళ్ళ నొప్పులు, ఒంటి నొప్పులు నాకు సాధారణం.
ఇక దగ్గు…? అతడు ఎలాంటి దగ్గు గురించి అడుగుతున్నాడు? పాతిక సంవత్సరాలు రాళ్ళగుట్టల్లో పనిచేశాను. స్టోన్‌ క్రషింగ్‌ యంత్రాలు వెదజల్లే దుమ్ము, ధూళిని ఏళ్ళ తరబడి అనుక్షణం పీల్చి పీల్చి ఊపిరితిత్తుల్ని కాలుష్య క్యారీబ్యాగుల్లా మార్చుకున్నా.
పదేళ్ళ క్రితం అనారోగ్యంతో రాతి గనుల నుంచి ఇంటికి తిరిగొచ్చినపుడు నా వెంట తెచ్చుకున్న దగ్గు, ఆయాసం నన్ను గొయ్యితీసి పూడ్చిపెట్టేంత దూరం తీసుకుపోయింది. దాదాపు సమాధిలోకి నడిపించింది. ఏ అదృష్టం వల్లనో బతికి బట్టకట్టగల్గుతున్నాను. కానీ ఊపిరి సలపనివ్వని దగ్గు ఇప్పటికీ ఇబ్బంది పెడుతూనే ఉంటుంది. నా పక్కటెముకలు సరిగా కదలట్లేదు. ఛాతీనిండా దుమ్ము, రాతి రేణువులే నిండి ఉన్నాయి. ఒక్కొక్కరుగా నా అనేవాళ్ళు కళ్ళముందే దాటిపోతుంటే ఏమీ చేయలేక చూస్తుండిపోయాను. అందర్నీ కోల్పోయి ఏకాకిగా మిగిలాను. ఒంట్లో సత్తువ లేకపోయినా కడుపు నింపుకునేందుకు ఏదో ఒక పనిచేసుకుంటూ బతుకుతున్నా. కర్రల్ని తాళ్ళతో బిగించినట్టు… కదిలితే ఊడి పడిపోతాయనేట్టు భయపెట్టి హింసించే మోకాలి చిప్పల నొప్పులు.
నాకున్న దగ్గు, ఆయాసం వైరస్‌వల్ల వచ్చిన లక్షణాలు కాదు. వాటికి ఏ వైరస్‌కూ అందని సంవత్సరాల చరిత్ర ఉంది. పాతికేళ్ళుగా అవి నా ఒంటిని అంటిపెట్టుకుని మనుగడ సాగిస్తున్నాయి. ఆ రెండూ జతకలిసి ఏతంతో నీళ్ళు తోడినట్టు దేహాన్ని కుదిపి కాళ్ళమీద పడేస్తాయి. ఒక్కోసారి రక్తం కూడా పడుతుంది. నిజానికి నా ఊపిరితిత్తులు గాలిని పీల్చుకునేది నాలుగో వంతే. మిగతా భాగాన్ని రాళ్ళ దుమ్ము, కాలుష్యం ఆక్రమించుకున్నాయి.
నేను తీవ్రంగా దగ్గుతూ ఆయాసపడిన ప్రతిసారీ అది పైన యమధర్మరాజు దృష్టిని ఆకర్షించే యత్నమని తెలుసు. అలాంటి నన్ను… ఇంతకాలానికి, ఇదిగో ఇప్పుడీ ఆగంతకుడు ‘‘మీకు దగ్గు ఉందా?’’ అని అడుగుతున్నాడు. ‘‘నాకు మీరేమీ అనారోగ్యంగా కనిపించటం లేదు’’ ముసుగు వ్యక్తి చివరికి నిర్దారణ చేసినట్టు ప్రకటించాడు. ‘‘అంతమాత్రాన మిమ్మల్ని పూర్తిగా నమ్మటానికి వీల్లేదు. మీరు లక్షణాలు పైకి బయటపడని మోతగాడు కావొచ్చు, లేదా వాటి వాహకుడు కావొచ్చు.’’
‘‘మోసేవాడినా? నేనేం మోసుకెళ్తున్నా?’’ అడిగాను.
దీనికి ఆగంతకుడు సమాధానం చెప్పకుండా చిన్నగా నవ్వి ఊరుకున్నాడు. అతనికి నచ్చజెప్పే ధోరణిలో కొంచెం ప్రాధేయపడ్డాను. ‘‘దేవుని తోడు సార్‌! నేనేమీ దాయడం లేదు. మోసుకెళ్ళడం లేదు. కావాలంటే మీరు నన్నూ, నా ఇంటినీ క్షుణ్ణంగా సోదా చేసుకోవచ్చు. నేను కష్టజీవిని. రెక్కాడితే గానీ డొక్కాడని బడుగు మనిషిని. ఈ వయసులోనూ రోజూ ఏదో ఒక పనికి పోతాను. అసలు ఇంట్లో ఉండేది తక్కువ.’’ ఆగంతకుడు ఈసారి మరింత పెద్దగా నవ్వాడు. తర్వాత ‘‘మీకు చదవడం వచ్చు కదా?’’ అని అడిగాడు. వచ్చునని తలూపుతూ చిన్నగా భుజాలు ఎగరేశాను. మహమ్మారి సోకకుండా తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు, నియమ నిబంధలను ప్రచురించిన ఉన్న కొన్ని కాగితాలను ఆయన నా ముందు బల్లమీద ఉంచాడు.
నేను వాటిని తీసి చూశాను. పరిశుభ్రంగా ఎట్లా ఉండాలో, సామాజిక దూరం ఎట్లా పాటించాలో, ముఖానికి మాస్కు ఎలా పెట్టుకోవాలో ఇంకా ఇతర జాగ్రత్తలన్నీ రాసి ఉన్నాయి. కాగితాలతో పాటు అతడో అట్ట డబ్బా కూడా నాకిచ్చాడు. డబ్బా తెరిచి చూస్తే కొన్ని మందులు, సబ్బు బిళ్ళలు, మాస్కులు, ఒక చిన్న సీసా ఉంది. ఆ సీసాను చూడగానే నాకు నవ్వొచ్చింది. ఒంటరిగా బతుకుతున్నవాడ్ని గనుక అందరు వృద్ధుల్లాగే నేను కూడా ఏ మందుకో బానిసై ఉంటాననీ, నన్నో తాగుబోతుననీ అతడు భావించినట్టు ఉన్నాడు.
అమాయకుడు! ఓ పక్క తినడానికే సరైన తినండి లేక మిడుకుతుంటే మందు సీసాలు కొనుక్కొని ఎక్కడ తాగుతాం? ముసుగు మనిషి ఇక వెళ్ళిపోయేందుకు సిద్ధపడ్డాడు. ‘‘వారం రోజుల తర్వాత మళ్ళీ వస్తాను. మిమ్మల్ని పరీక్ష చేస్తాను’’ అని చెప్పాడు. అప్పటికి నాకు పూర్తిగా అర్థమైంది ముసుగు మనిషి అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకొని ఆరోగ్య సూత్రాలు ఎందుకంత శ్రద్ధగా వివరించాడో. అసలా జబ్బేమిటో తెలిసింది. అతడు కొత్తగా వచ్చిన వైరస్‌ గురించి హెచ్చరించాడు.
దాని గురించి నాకు ఎక్కువే తెలుసు. ప్రస్తుతం లోకాన్ని వణికిస్తున్న ఈ జబ్బు చెడ్డదే కావొచ్చు. కానీ కొంచెం లోతుగా ఆలోచిస్తే దానికంటూ ఒక సామాజిక న్యాయం ఉన్నట్టు తెలుస్తుంది. ఈ వైరస్‌ లోకంలో మనుషులందర్నీ సమానంగా పరిగణిస్తోంది. దానికి ఉన్నోడు, లేనోడు అనే తేడాలు లేవు. అందర్నీ ఒకేలా భావిస్తుంది. ఒకేవిధంగా అక్కున జేర్చుకుంటుంది. ఉన్నోడికి, లేనోడికి వేర్వేరుగా ప్రత్యేకమైన మందులంటూ లేకుండా చూస్తుంది. అలాగే ప్రాణభద్రతకు సంబంధించిన హామీ ఎవరికీ… ఏ వర్గానికీ లేదు. దీన్ని అదుపు చేయాలంటే ప్రస్తుత వ్యవస్థలో మాదిరి ఏ కొందరి కోసమో ఆస్పత్రులు నిర్మించుకుంటే సరిపోదు. ప్రపంచం మొత్తానికీ వైద్యం చేయగలిగే భూగోళమంత సువిశాల ఆస్పత్రి కావాలి. మరి అలాంటి ఆస్పత్రిని ఎవరు నిర్మిస్తారు? యావత్‌ మానవజాతికి ఎవరు సేవలు చేస్తారు? నన్ను చుట్టుముట్టిన ఆలోచనల్లోంచి బయటపడి చూసేసరికి ఆగంతకుడు గుమ్మం దాటబోతున్నాడు.
హఠాత్తుగా నా కళ్ళకి అతనిలో ఔన్నత్యం కొండలా పెరిగి కనిపించింది. అతని పట్ల గౌరవమూ, ఆత్మీయ భావనా ఏకకాలంలో కలిగాయి. సామాజిక దూరం అనే జాగ్రత్తను పక్కనబెడుతూ హఠాత్తుగా అడుగు ముందుకేసి ముసుగు మనిషిని కౌగిలించుకున్నాను.
ఊహించని చర్యకు అతడు ఉలిక్కిపడి నానుంచి విడివడేందుకు తీవ్రంగా గింజుకున్నాడు. ముసుగు మనిషి విపరీతమైన భయంతో తత్తరపడిపోయాడు. చివరికి బలమంతా ఉపయోగించి నానుంచి విడిపించుకున్నాడు. తర్వాత ఒక్క క్షణం కూడా
అక్కడుండకుండా పరుగులాంటి నడకతో వెళ్ళి తన వాహనం ఎక్కాడు. అంతేకాదు, నేను చూస్తుండగానే కొద్దిక్షణాల్లో తాను ధరించిన రక్షణ దుస్తులు బిరబిరా విప్పేశాడు. ఎంత త్వరగా అంటే మహమ్మారే స్వయంగా తన వేషధారణ తొలగిస్తున్నట్లు అనిపించింది.
ప్రపంచానికి ఉపద్రవాలు కొత్తకాదు. మనిషిని కాలికింద చీమలా తొక్కేసే వైరసులూ, ప్రాణాంతక రోగాలూ చరిత్రకు ఎన్నో తెలుసు. ఇదివరలో వచ్చాయి. భవిష్యత్తులో ఇంకెన్నో, మరెన్నో రావచ్చు. కానీ ఎన్నేళ్ళయినా, ఎన్ని శతాబ్దాలయినా లోకాన్ని వీడకుండా మనిషి వెన్నంటి ఉండే వైరస్‌ పాజిటివ్‌ ఒకటుంది.
దానిపేరు కరోనా కాదు, ఆకలి… అలియాస్‌ దారిద్య్రం. ఎన్ని యుగాలైనా దానికి సమాధానం దొరకదు. ఎవరూ టీకా కనిపెట్టలేకపోతున్నారు.
ఇంటిముందు నిలబడి ఆగంతకునికి స్నేహపూర్వకంగా వీడ్కోలు చెబుతూ చేయి ఊపాను. ఎన్నో రోజుల శారీరక, మానసిక క్షోభల నడుమ… ఇంతకాలానికి నా మనసుమీద ఒక మానవతా చిరుజల్లు కురిసినట్టయింది. ఆగంతకుని సేవానిరతి నా మనసుకు కొంత ఊరట కలిగించినట్టు భావించాను. ఒక దొంగలా అనుమానాస్పదంగా కనిపించిన ముసుగు వ్యక్తి చివరికి మానవత్వం, దయాగుణం గల్గిన ఒక మంచి దొంగ అని నిరూపించుకున్నాడు.
వచ్చే వారం అతడు మళ్ళీ వచ్చినపుడు అతనికేదైనా మంచి కానుక ఇవ్వాలనిపించింది. కానీ పేదవాణ్ణి… ఏమివ్వగలను? ఈ ఇంటిలో అతనికి ఇవ్వగలిగేంత విలువైన వస్తువులు ఏమున్నాయి?
ఏదైనా సరే, అతని ఇష్టానికే వదిలి పెట్టాలనుకున్నాను. ఆ మంచి దొంగ నా ఇంట్లోంచి ఏ వస్తువైనా ఎత్తుకెళ్ళేందుకు సంతోషంగా అనుమతించాలనుకున్నా. ముందు గదిలో ఉన్న పాత టీవీ, లేదా మెట్ల పక్కన గోడకు ఆనించి నిలబెట్టిన పాత సైకిల్‌. ఇంకా… ఇంకేం లేవు.
వీటిల్లో దేన్నయినా అతడు దర్జాగా పట్టుకొని పోవచ్చు. నాకు ఇఫ్టమే.