చక్రం ఆవిష్కరణతో రవాణా రంగంలో అనేకమైన మార్పులు వచ్చాయి. పెరుగుతున్న జనాభా, పారిశ్రామికరణ, నగరీకరణ, ప్రపంచీకరణ (గ్లోబలైజేషన్) వలన వాహనాల రద్దీ కూడా పెరిగింది. అందువల్ల రవాణా సులభతరం కావడానికి ఒక క్రమబద్ధీకరణ అవసరం.
క్రమబద్ధీకరణ అనగా రోడ్డును ఉపయోగించే వారందరూ ఖచ్చితంగా రోడ్డు భద్రత నియమాలను పాటించడమే. రోడ్డు భద్రత నియమాలను పాటించడం రోడ్డును ఉపయోగించుకునే ప్రతి ఒక్కరి బాధ్యత.
ట్రాఫిక్ అంటే?: ఒక ప్రదేశం నుండి మరొక ప్రదేశానికి వెళ్లేవాటిని ట్రాఫిక్ అంటాము. అలాగే వాహనాలు ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకు రోడ్డు మీద వెళ్లడాన్ని రోడ్డు ట్రాఫిక్ అంటాం.
రోడ్డు ప్రమాదాలు – కారణాలు: అతివేగం, మద్యం సేవించి వాహనం నడపడం, తొందరగా గమ్యం చేరాలని చేరాలనే ఆత్రుత, సెల్ ఫోన్ మాట్లాడుతూ వాహనాలు నడపడం ముఖ్యంగా నేటి యువతలో మనం చూస్తున్న అంశాలు. దీనికి తోడు ట్రాఫిక్ రూల్స్ పాటించకపోవడం (బహుశా ట్రాఫిక్ రూల్స్ తెలియకపోవడం అని కూడా అనుకోవచ్చు). ఇతర దేశాలలో రోడ్డు భద్రత అంశాలను పరిశీలిస్తే అక్కడి ప్రజల స్వీయ క్రమశిక్షణను మనం మెచ్చుకోకుండా ఉండలేము. బహుశా అక్కడ జనాభా తక్కువగా ఉండడం వల్ల అది సాధ్యం కావచ్చు. లైసెన్స్ ఇవ్వడానికి కఠిననియమ నిబంధనలు అమలు చేసే ఆ ప్రభుత్వాల గొప్పదనం కావచ్చు.
జనాభా ఎక్కువగా ఉన్నప్పటికీ మనదేశంలో కూడా రోడ్డుమీదికి వచ్చే ప్రతి వ్యక్తికి రోడ్డు భద్రత భద్రతా నియమాలు తెలిసేలా చేయడం మన ప్రభుత్వాల ముఖ్య కర్తవ్యం. ఇది గ్రామాల స్థాయి నుండి మొదలవ్వాలి. గ్రామాల రోడ్ల మీద పరిశీలిస్తే అక్కడ కొంతమంది ప్రజలకు రోడ్డుపై ఏం చేయాలి, ఏం చేయకూడదు కూడా తెలియదు. ధాన్యం రోడ్లమీద ఆరబెట్టడం, రోడ్డు మధ్యలో నిలబడడం, నడవడం, జంతువులను రోడ్డు మధ్యలో తీసుకెళ్లడం, వెనుక వచ్చే వాహనాలకు దారి ఇవ్వకపోవడం ఇవన్నీ గ్రామీణ ప్రాంత రోడ్లపై సర్వసాధారణమైన పరిస్థితి. దీనికి తోడు రోడ్ల అద్వాన్నపరిస్థితులు. ఇంకా పదేళ్లు దాటితే చాలు పిల్లలు బైకులు, ట్రాక్టర్లు నడపడం ఇక్కడ సర్వసాధారణం. ప్రస్తుతం రోడ్డు ప్రమాదాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెద్ద సమస్యగా మారాయి. దాదాపు ప్రతి రోజు రోడ్డు మీద ప్రమాదాలు జరిగి ప్రజల ప్రాణాలను హరణం చేస్తున్నాయి. ఇది మానవ తప్పిదాల వల్లే ఎక్కువగా జరుగుతుంటుంది. అయితే, ఈ ప్రమాదాలను నివారించడానికి మన ప్రవర్తనను క్రమపద్దతిలో మార్చుకోవటం ఎంతో అవసరం. ‘‘మీ ప్రవర్తన మిమ్మల్ని రక్షించాలి’’ అనే సంక్షిప్త వాక్యంతో రోడ్డు భద్రతపై అవగాహన కల్పించడం చాలా ముఖ్యం.
హెల్మెట్ ధరిస్తే ప్రాణాల రక్షణ: మోటారు సైకిల్ లేదా స్కూటర్పై ప్రయాణించే వ్యక్తులు హెల్మెట్ను ధరిస్తే ప్రమాదాలను నివారించుకోవచ్చు. ముఖ్యంగా, గుండె మరియు తలపై గాయాలు తగలకుండా రక్షించుకుంటారు. హెల్మెట్ ధరించడం మనకి ప్రాణ రక్షణ మాత్రమే కాకుండా, బహుశా మరొకరి ప్రాణాన్ని కూడా కాపాడవచ్చు. అతి వేగం ప్రమాదానికి కారణం: వేగంగా డ్రైవ్ చేయడం అనేది రోడ్డు ప్రమాదాలకు ప్రధాన కారణంగా మారింది. అతి వేగం వల్ల డ్రైవర్కి కంట్రోల్ కోల్పోవడం, ఇతర వాహనాలు వలన సంభ్రమం కలిగించడం, సడెన్ బ్రేకింగ్ వల్ల ప్రమాదాలు సంభవించవచ్చు. అందుకే వేగ పరిమితులను పాటించడం మరియు క్రమంగా డ్రైవ్ చేయడం ముఖ్యంగా అవసరం. శ్రమను తగ్గించడమైతే దూరం చేరడం: పరుగులు తొక్కడం మరియు వాహనాలు తప్పుగా నడిపించడం వలన ప్రమాదాలు జరుగుతాయి. ఉదాహరణకు, మద్యం లేదా డ్రగ్స్ తీసుకొని వాహనాన్ని నడిపించడం అనేది తీవ్రమైన ప్రమాదాలను కలిగిస్తుంది. అలాంటి పరిస్థితుల్లో మానసిక స్థితి ఉల్లంఘన జరగడం వల్ల ప్రతీసారి వాహనాలనూ అందరినీ ప్రమాదంలో వేయడం జరుగుతుంది.
టెలిఫోన్ ఉపయోగం: వాహనాలు నడుపుతున్నప్పుడు, ఫోన్లను ఉపయోగించడం ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. ఏదైనా సందేశం లేదా కాల్కు స్పందించడం వలన డ్రైవింగ్పై పూర్తి దృష్టి ఇవ్వలేము. టెలిఫోన్ ఉపయోగించడం కంటే ముందే ఏదైనా అవసరమైన సమాచారాన్ని తెలుసుకోవడం లేదా వేచి ఉండడం ఉత్తమం.
పరిశీలించిన ఆచరణలు: రోడ్డు భద్రత కోసం మనం కొన్ని సాధారణ చర్యలను తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం:
– సిగ్నల్స్ పాటించడం: ట్రాఫిక్ లైట్లను, సిగ్నల్ సమయాలను గౌరవించడం.
– క్రాస్ వాక్ వినియోగం: పాదచారులకు క్రాస్ వాక్ ద్వారా మాత్రమే వెళ్ళడానికి అనుమతించడం.
– మార్గం మార్చడం: బహుళ మార్గాలలో మార్పులు చేసినప్పుడు దృష్టిని పెంచుకోండి.
సామూహిక బాధ్యత: రోడ్డు భద్రత కేవలం డ్రైవర్ యొక్క బాధ్యత మాత్రమే కాదు, మనమందరం దాన్ని కాపాడడంలో భాగస్వాములం కావాలి. పాదచారులు, సైకిల్ వాహనదారులు, ఆటోలు, బస్సులు అన్నీ రోడ్డు భద్రతను కాపాడటంలో ప్రతి ఒక్కరి పాత్రలు ఉన్నాయి. వాహనాల నిర్వహణ: వాహనాలను సరైన స్థితిలో ఉంచడం చాలా ముఖ్యం. వాహనం బరువు, టైర్లు, బ్రేక్లు, ఇంజన్ వంటి వాటి పరీక్షలను తరచూ చేయడం ద్వారా ప్రమాదాలు తగ్గించుకోవచ్చు.
ముగింపు: ‘‘మీ ప్రవర్తన మిమ్మల్ని రక్షించాలి’’ అనే మాట రోడ్డు భద్రత పై నిజమైన సంకేతం. మన ప్రవర్తన, మన నిర్ణయాలు, మన జాగ్రత్తే రోడ్డు ప్రమాదాలను నివారించేందుకు మొదటి అడుగు. మనం ప్రవర్తనలో మార్పులు తీసుకొస్తే, రోడ్డు మీద జరుగుతున్న అనేక ప్రమాదాలను తగ్గించి, మనకు, మన కుటుంబానికి, సమాజానికి రక్షణ కల్పించవచ్చు.