Category Archives: ప్రత్యేక సంచిక – అబ్బూరి ఛాయాదేవి 

నేనెరిగిన ఛాయాదేవి గారు ఒక విశిష్టమైన అద్భుత మహిళ. నిగర్వి, నిరాడంబర మహిళే కాక కలుపుగోలు మనిషి. వారిని నేను ‘మిసిమి’ పత్రిక వ్యవస్థాపకులు, సంపాదకులు ఆలపాటి రవీంద్రనాథ్‌ చౌదరిగారు చనిపోయినపుడు జరిగిన సంస్మరణ సభలో ఉపన్యాసం ఇచ్చే

” అబ్బూరి ఛాయాదేవి అత్యంత బలమైన స్త్రీ వాద రచయిత్రిగా అనిపించదు. ఎక్కడా ఆమె కథల్లోని స్త్రీ పాత్రలు తిరుగుబాటు చేయరు. స్త్రీల పక్షంలో చేరి ఆమె తీవ్రంగా వాదించదు. ఆ స్త్రీ పాత్రలు ఎక్కడా శక్తిమంతమైన మాటల్లో వాదించవు. జీవిస్తున్న జీవితంతో పెద్దగా

మళ్ళీ ఇల్లు మారుతున్నాం. ఇట్లా ఇల్లు మారినప్పుడల్లా పాత కాయితాల్లోంచి కొన్ని అద్భుతాలు మెరుస్తాయి, నిన్నటి జ్ఞాపకాల తళతళతో… అట్లా అబ్బూరి ఛాయాదేవి గారు కల్పనకి రాసిన ఒక ఉత్తరం కనిపించింది. ఛాయాదేవి గారి కుదురైన చేరాత చూస్తూ కాసేపు

వర్ధనమ్మకు ఇద్దరు కొడుకులు, ఒక కూతురు. పెద్ద కొడుకు రాఘవ పాతికేళ్ళ నుంచి ఢిల్లీలో ఉంటున్నాడు. ఆరు నెలల క్రితం తండ్రి చనిపోయినప్పుడు వచ్చాడు. మళ్ళీ ఇదే రావడం. రాఘవకు ఒక కొడుకు, కూతురు. కొడుకు అమెరికాకు వెళ్ళాలన్న ప్రయత్నంలో ఉన్నాడు.

  హైదరాబాద్‌ త్యాగరాజ గానసభ భవనం ముందు దిగాము నేను, ములుగు లక్ష్మి. హైదరాబాద్‌ పెద్దగా పరిచయం లేదు. కొంచెం జంకుగా ఉంది. ఎవరూ పరిచయం లేరు. వంగూరి ట్రస్ట్‌ వారి ఆహ్వానం మేరకు రెండవ మహిళా రచయితల సదస్సులో కవిసమ్మేళనంలో పాల్గొనాలని

”ఛాయలు ఈ మధ్య అసలు తిండి తినడమే మానేసింది. ఏదో రెండు ముద్దలు తిని, తిన్నాననిపించుకుని మానేస్తోంది. బాగా చిక్కిపోయింది. మాటలు కూడా తగ్గించేసింది. మీరొకసారి వచ్చి చెప్పండి, మీ మాటైతే వింటుంది.” అంటూ ఒక రోజు యశోదగారు అమ్మూకి

  ఛాయాదేవి గారిని మొదటిసారి చూసింది 2002లో ముక్తవరం పార్థసారధి (మా వారు) గారి 9 పుస్తకాలు ఆవిష్కరణ సభలో చూశాను. మా వారు ఆవిడ గురించి చెప్పగా విన్నాను. పార్ధసారధి గారు ఛాయాదేవి గారిని కలిసి మాట్లాడినప్పుడు, మా ఆవిడ ఆకులతో బొమ్మలు చిత్రిస్తారని

  ఛాయాదేవి గారి మరణవార్త విని తేరుకునేసరికి కొంత సమయం పట్టింది. ఆ రోజంతా మన వాళ్ళను పోగొట్టుకున్నట్లుగా అనిపించింది. ఎందుకంటే ఛాయాదేవిగారితో పరిచయం అలాంటిది. ఆ పరిచయం నిన్న, మొన్నటిది కాదు, కొన్ని సంవత్సరాలది. భూమికలో ‘కాలమ్‌’

  బాధతో కుమిలిపోతున్న మహిళా లోకానికి తమ అక్షరాలతో ఓదార్చుతామని… న్యాయం కోసం ఉద్యమించే నారీమణులకు తమ కలాలతోనే సంపూర్ణ సహకారం అందిస్తామని ప్రముఖ రచయిత్రి ఛాయాదేవి సహా 40 మంది రచయిత్రిలు వాకపల్లి మహిళల వెన్ను తట్టారు

  ‘ఎలా వచ్చారు?’ అడిగాను. ‘ఆటోమేటిగ్గా’ అన్నారు. తర్వాత తెలిసింది ఆటోలో వచ్చారని. ఃఔశీఎaఅఃర బజూశ్రీఱట్‌ఎవఅ్‌ః అంటే ఇది కాదేమో? స్త్రీల సాధికారత గురించిన సదస్సు రెండో అంతస్తులో జరుగుతుంటే లిఫ్టులో పైకొస్తూ అనుమానపడ్డారు ఇంకో సందర్భంలో.

అబ్బూరి ఛాయాదేవిగారితో నాకు వ్యక్తిగత పరిచయం లేదు. కానీ, ఆవిడకి, ఆవిడ సాహిత్యానికి సంబంధించిన కొన్ని విషయాలను షేర్‌ చేయాలనుకుంటున్నాను (మీతో పంచుకోవాలనుకుంటున్నాను).

  అబ్బూరి ఛాయాదేవి గారిని కాకతాళీయంగా కొండాపూర్‌ ఆశ్రమానికి వెళ్ళినపుడు కలవడం జరిగింది. నేను వెళ్ళేటప్పటికి ఆమె ఒక స్టూల్‌ మీద ఎక్కడానికి ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. నేను వారించి దేనికి అని అడిగితే కర్టెన్‌ మార్చాలన్నారు. అతి బలవంతం మీద ఆమెను ఒప్పించి

నమస్తే! నాకు అబ్బూరి ఛాయాదేవి గారి కథలన్నా, ఆమె వ్యక్తిత్వం అన్నా… చాలా అభిమానం, గౌరవం. ఇష్టమైన రచయిత్రుల లిస్టులో ముందు ఉండేవారు. పరిచయం లేదు కానీ ఆమె కథల వలన బాగా దగ్గరైన భావన మనసులో ఎప్పుడూ ఉండేది. ఆమె గురించిన సాహిత్య వ్యాసాలలోను, సాహితీకారుల చర్చలలోనూ, సమీక్షలోను తెలుసుకున్నదే ఎక్కువ. అలా నేను … Continue reading →

ఛాయాదేవి గారితో తమ పరిచయం గురించి ఆత్మీయులందరూ సంతృప్తిగా వివరించగలరు. ఆ గౌరవం ఎంతమందికి దక్కుతుంది? ముప్పయ్యేళ్ళ నుండి హైదరాబాద్‌లో ఉన్న చాలామంది రచయిత్రులకి ఆమె సన్నిహితురాలే, స్నేహితురాలే. ఆమె మానసిక పరిధి చాలా విశాలమైనది. చాలామంది ఆచరించలేని విలువలని చాలా సాత్వికంగా, సునాయాసంగా ఆమె

ప్రఖ్యాత తెలుగు రచయిత్రి అబ్బూరి చాయాదేవి నేనూ ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో 1954 జర్నలిజం మొదటి బ్యాచ్‌లో సహాధ్యాయులం. ఇల్లిందల సరస్వతీ దేవి. లలితాసింగ్‌ ూడా మాతోనే చదివారు. అప్పుడు క్లాసులో ఆడవాళ్లు వేరుగా మగవాళ్ళు వేరుగా ూర్చునే వాళ్ళం.

28 జూన్‌న హైదరాబాద్‌లో కన్నుమూసిన అబ్బూరి ఛాయాదేవి లోకమెరిగిన రచయిత్రి. తెలుగులో స్త్రీ వాదం పాదుకొనక ముందే ఆ చైతన్యంతో గొప్ప రచనలు చేసిన కవయిత్రి, ఆమెకు ముందు తరువాత వచ్చిన రచయిత్రులు అటు పుట్టింటి పేరునూ, ఇటు అత్తింటి